Το πρώτο σκέλος, yama, ασχολείται με τα ηθικά πρότυπα και την ακεραιότητα του ατόμου, εστιάζοντας στη συμπεριφορά μας προς τους ανθρώπους και τον κόσμο γύρω μας. Η γιογκική παράδοση δίνει μεγάλη βάση σε αυτό το πρώτο στάδιο διαμόρφωσης μιας ισορροπημένης προσωπικότητας καθώς σχετίζεται και με τον τρόπο που θα αντιμετωπίσουμε τους διάφορους τομείς της ζωής μας, προκειμένου να προχωρήσουμε και να εξελιχθούμε πνευματικά. Τα πέντε yama είναι:

Ahimsa – Μη βία (σωματική, ψυχολογική, διανοητική) ✽ Satya – Φιλαλήθεια. ✽ Asteya – Mη φθόνος, μη ζήλια ✽ Brahmacarya – Εγκράτεια ✽ Aparigraha –  ολιγάρκεια, μη κατοχή, μη προσκόλληση

Ahimsa σημαίνει μη βία. Μη βία στο σώμα, την ψυχή και το νου. Μη βία στη σκέψη, το λόγο και την πράξη. Οτιδήποτε εμπεριέχει μορφή βίας στρεβλώνεται και δεν επιτελεί το σκοπό του. Αν για παράδειγμα, κατά την άσκησή μας πιέζουμε το σώμα να κάνει κάτι που τη δεδομένη στιγμή δε μπορεί να κάνει, τότε αυτό θα οδηγήσει το σώμα να τραυματιστεί και να κλειδώσει. Έτσι ενώ η άσκηση από μόνη της είναι κάτι πάρα πολύ καλό για το σώμα, βάζοντας μέσα μορφή βίας πετυχαίνουμε το αντίθετο αποτέλεσμα. Αν θέλουμε να πούμε σε ένα φίλο μας ότι αυτό που φοράει δεν του πάει και πρέπει να το αλλάξει, αλλά του πούμε απλώς “μ’ αυτό είσαι χάλια”, τότε η ειλικρίνεια προς το φίλο μας, που είναι και το επιθυμητό, μετατρέπεται σε ένα εργαλείο πρόκλησης πόνου. Όταν καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας και δε εκφραζόμαστε ή δεν ακούμε τη φωνή της συνείδησής μας είναι κι αυτό μορφή βίας καθώς δημιουργούνται μπλοκαρίσματα στο σώμα που μετά εκδηλώνονται ως ψυχοσωματικές ασθένειες.

Satya σημαίνει αλήθεια. Για να εφαρμόσουμε αυτή την αρχή πρέπει πρώτα και κύρια να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και να προσπαθούμε να συνειδητοποιούμε τα αληθινά μας κίνητρα πίσω από τις αποφάσεις και τις πράξεις μας. Η αλήθεια σε αφήνει ελεύθερο ψυχικά σωματικά και πνευματικά. Ένα ψέμα σε δεσμεύει. Υπάρχουν διαφόρων ειδών ψέματος. Αυτό καθορίζει επίσης τα βαθύτερα κίνητρά μας. Αλλιώς είναι να πω ψέματα γιατί δεν αντέχω να στεναχωρήσω κάποιον, αλλιώς γιατί θέλω να δείξω κάτι άλλο από αυτό που είμαι, αλλιώς να λέω ψέματα στον ίδιο μου τον εαυτό, λέγοντας για παράδειγμα ότι θέλω κάτι ενώ στην πραγματικότητα δεν το θέλω. Κάθε ψέμα που λέμε κρύβει και μια άλλη αιτία που μας λέει πράγματα για εμάς. Η απουσία της αλήθειας στη ζωή μας οφείλεται στην παρουσία του συναισθήματος του φόβου, ο οποίος παίρνει διάφορες μορφές. Σε κάθε περίπτωση όμως η αλήθεια πρέπει να εκφράζεται με τρόπο που δε θα παραβιάζει την πρώτη αρχή της μη βίας. Να εκφράζουμε δηλαδή την αλήθεια μας με αγάπη και καλή πρόθεση και με τρόπο ωφέλιμο προς τον αποδέκτη, είτε ο αποδέκτης είναι ο εαυτός μας είτε κάποιος άλλος.

Asteya σημαίνει μη κλοπή. Να μην παίρνουμε κάτι που ανήκει σε κάποιον άλλο ή να μην παίρνουμε περισσότερα απ’ όσα κάποιος προσφέρεται να μας δώσει ή να παίρνουμε κάτι για το οποίο δεν έχουμε δουλέψει εκτός και αν μας το έχουν χαρίσει αλλά κι αυτό με προϋποθέσεις. Η μη κλοπή δεν περιλαμβάνει μόνο υλικά αγαθά. Μπορεί να σχετίζεται με την πνευματική ιδιοκτησία κάποιου, την απάτη, την μίμηση, την απόκτηση μιας θέσης με αθέμιτους τρόπους και πολλά άλλα. Η αρχή της μη κλοπής δεν έχει να κάνει μόνο με τους άλλους ανθρώπους αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό. Αν του κλέβουμε στιγμές ευτυχίας και γαλήνης, τη δυνατότητα να κάνουμε κάτι ολότελα δικό μας, μέσα από την ανακάλυψη των δικών μας χαρακτηριστικών, ταλέντων και ικανοτήτων, την ευκαιρία να πατήσουμε στα δικά μας πόδια και όχι να φοράμε τη στολή της προσωπικότητας κάποιου άλλου ανθρώπου που θέλουμε να μιμηθούμε γιατί πιστεύουμε ότι είναι καλύτερος από εμάς κι ένα σωρό άλλα.

Brahmacharya σημαίνει εγκράτεια. Η αρχή αυτή έχει να κάνει με την αίσθηση του ελέγχου και του μέτρου. Οτιδήποτε γίνεται με υπερβολή μας οδηγεί σε άσχημες συνέπειες ή αντίθετα αποτελέσματα από τα αναμενόμενα. Στο επίπεδο της σωματικής άσκησης, αν ξεπεράσουμε τα όρια των αντοχών του σώματός μας τότε αντί να το γυμνάζουμε το καίμε και του προκαλούμε ανεπανόρθωτες, πολλές φορές, ζημιές. Εάν μας αρέσει πολύ το φαγητό και αναζητάμε συνεχώς την απόλαυση εκεί μπορεί να τρώμε ανεξέλεγκτα, πράγμα που θα μας οδηγήσει σε παχυσαρκία και προβλήματα υγείας. Οι ανεξέλεγκτες σκέψεις θολώνουν το μυαλό και μας γεμίζουν άγχος, οδηγώντας μας σε λάθος επιλογές. Τηρώντας την αίσθηση του μέτρου μπορούμε να απολαμβάνουμε πολλά πράγματα στη ζωή μας και να αποκομίζουμε τα οφέλη τους. Κάνουμε εξοικονόμηση ενέργειας και δυνάμεων.

Aparigraha σημαίνει ολιγάρκεια, μη κατοχή, μη προσκόλληση. Να ζούμε με αυτά που έχουμε απολύτως ανάγκη. Αν και αυτό είναι αντικείμενο συζήτησης ( το τι αποτελεί βασική ανάγκη σήμερα) . Να μην είμαστε άπληστοι και αχόρταγοι, να νιώθουμε πλήρεις με αυτά που πραγματικά έχουμε ανάγκη. Να μην είμαστε έρμαια των επιθυμιών μας και των φιλοδοξιών μας. Να μην αναζητάμε μεγαλύτερο κομμάτι ή περισσότερα κομμάτια της πίτας που μας αναλογεί προκειμένου να υπάρχει κοινωνική αρμονία. Να έχουμε στην κατοχή μας αυτά που πραγατικά έχουμε ανάγκη, να τα κρατάμε για όσο τα έχουμε πραγματικά ανάγκη και να ξέρουμε πότε πρέπει να αποδεσμευτούμε από αυτά και να τα αφήσουμε να φύγουν. Αυτό θα μας βοηθήσει να νιώθουμε πιο ήρεμοι και πιο ευτυχείς, ενώ αποδεσμευόμαστε από ένα ατελείωτο κυνήγι υλικών αγαθών, φήμης και συνεχώς αυξανόμενων αναγκών. Ακόμα κι αν οι συνθήκες ζωής μας τα φέρουν έτσι ώστε να έχουμε περισσότερα από αυτά που έχουμε ανάγκη, εάν είμαστε ολιγαρκείς σημαίνει ότι ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορούμε να είμαστε ευτυχείς ακόμα και χωρίς αυτά. Να μην είμαστε προσκολλημένοι σε ανθρώπους, πράγματα και καταστάσεις.

Τα yamas επομένως επικεντρώνονται στην αλληλεπίδρασή μας με τον εξωτερικό κόσμο. Ταυτόχρονα όμως έχουν επίδραση και στον εσωτερικό μας κόσμο. Η σχέση αυτή λειτουργεί και ανάποδα. Τα Nyamas που είναι οι κανόνες διαγωγής προς τον εαυτό μας επηρεάζουν και τα yamas. Yamas και Nyamas βρίσκονται σε μια σχέση αλληλεξάρτησης κι επιδρούν στη διαμόρφωση του ισορροπημένου εαυτού μας.